Νάνσεν, Φρίτγιοφ

(Fridtjof Nansen, Στόρε Φρέεν, Όσλο 1861 – Λίσακερ 1930). Νορβηγός εξερευνητής και επιστήμονας. Έπειτα από ένα ταξίδι το 1881 στον Βόρειο Παγωμένο ωκεανό, το 1888 διέσχισε τη Γροινλανδία, σκεπασμένη τελείως από πάγους και άγνωστη τότε σε όλους, αντιμετωπίζοντας τρομερές δυσκολίες. Το 1893, βέβαιος πως υπάρχει ένα θαλάσσιο ρεύμα που, ξεκινώντας από τις σιβηρικές ακτές μέσω του Βόρειου Παγωμένου ωκεανού, διευθυνόταν προς τον Βόρειο Πόλο κι από κει προς τη Γροιλανδία, αποφάσισε, με το πλοίο Fram, κατασκευασμένο ειδικά από τον Ότο Σβέρντρουπ που το κυβερνούσε, να παρασυρθεί από το ρεύμα αυτό ώστε να φτάσει στον Βόρειο Πόλο. Το πλοίο, αφού διέσχισε το ακρωτήριο Τσελιούσκιν, αποκλείστηκε από τους πάγους στις 78°45’ Β και παρασυρόμενο από το ρεύμα έφτασε, έπειτα από δεκαοκτώ μήνες, σε πλάτος 83°59’. Καθώς το ρεύμα, αλλάζοντας διεύθυνση, παρέσυρε το πλοίο προς τα Δ και ΝΔ, ο Ν. μαζί με το Γιόχανσεν εγκατέλειψε το Fram και, με τρία έλκηθρα, συνέχισε την πορεία του, πάνω στους πάγους, προς τον Βόρειο Πόλο. Τον Απρίλιο του 1895 ο Ν. και ο Γιόχανσεν έφτασαν σε πλάτος 86° 13, το βορειότρο σημείο που είχε φτάσει ο άνθρωπος έως τότε, αλλά αναγκάστηκαν να γυρίσουν πίσω εξαιτίας του κρύου και της έλλειψης προμηθειών. Στις 18 Ιουνίου του ίδιου έτους έφτασαν στη Γη του Φραγκίσκου Ιωσήφ και τον Σεπτέμβριο ο Ν. γύρισε στην πατρίδα του όπου έφτασε και το Fram. Κατείχε την έδρα της ζωολογίας και κατόπιν της ωκεανογραφίας στο Πανεπιστήμιο του Όσλο, και αφιερώθηκε στην εξερεύνηση του θαλασσινού στενού μεταξύ Νορβηγίας και Σπίτσμπουργκ· το 1913 εισχώρησε στο σχεδόν ανεξερεύνητο εσωτερικό της Σιβηρίας. Το 1922 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ ειρήνης για τη δράση του υπέρ των αιχμαλώτων πολέμου. Ήταν πρόεδρος της εταιρείας Aeoroarctic, που είχε σκοπό την από αέρα εξερεύνηση των αρκτικών περιοχών. Ανέπτυξε επίσης πολιτική δράση, ως πρεσβευτής της Νορβηγίας στο Λονδίνο και ως υπέρμαχος της Κοινωνίας των Εθνών. Ο Ν. είχε, μεταξύ άλλων, την τιμή να αποκαλύψει τα παγολογικά φαινόμενα του στρώματος των πάγων που καλύπτουν τη Γροινλανδία, να βεβαιώσει την ύπαρξη του ρεύματος που ξεκινά από τον Βόρειο Παγωμένο ωκεανό και να ανακαλύψει την πολυνησιακή μορφή της Γης του Φραγκίσκου Ιωσήφ. Ο Νορβηγός εξερευνητής Φρίτγιοφ Νάνσεν.